Иван Чарота, биографија

Др Иван Алексејевич Чарота, професор Белоруског државног универзитета у Минску, инострани члан САНУ, слависта, историчар књижевности и преводилац, рођен је 16. септембра 1952. у селу Лишчики у Белорусији и један је од истакнутих европских слависта, који је највећи део своје богате научне, наставне, преводилачке и публицистичке делатности посветио српском језику, књижевности и култури, међусловенским културним везама и, посебно, белоруско-српским културним везама.

И. А. Чарота је управник Катедре за словенске књижевности Белоруског државног универзитета у Минску и члан уредништава девет научних часописа (четири међународна).

Објавио је преко 450 научних и публицистичких радова о словенским књижевностима, међусловенским везама и историји православља, као и око 1000 превода, претежно са српског језика – дела Бранислава Нушића, Николаја Велимировића, Иве Андрића, Јустина Поповића, Десанке Максимовић, патријарха Павла, Бранка Ћопића, Добрице Ћосића, Драгослава Михаиловића и других српских писаца (преко 30 књига). Поред тога И. А. Чарота преводи са руског, пољског, украјинског и бугарског на белоруски и руски језик, као и на српски са белоруског и руског.

Међу књигама проф. Чароте посебно се издвајају Беларуская савецкая літаратура за мяжой (Минск, 1988); Сербская паэзія (Минск, 1989); Антологиjа белоруске поезиjе (Београд, 1993); Пошук спрадвечнай існасці (Минск, 1995); Сербская Праваслаўная Царква (Минск, 1998); Мастацкі пераклад на беларускую мову (Асновы тэорыі і практычныя рэкамендацыі (Минск, 1997); Югаславянскія літаратуры і культуры (Минск, 1999 – коаутор Н. В. Трус); Югаславянскія казкі (Минск, 1999); Косовская битва продолжается (Минск, 2000); Беларуская мова і Царква (Минск, 2000); Лирика источних Словена (Београд, 2000); Српска књижевност. Антологија текстова. Књ. I–V (Минск, 2002–2007); Народ сербскі: яго абрады і звычаі, святы і святыні (Минск, 2006); Мовы ўсяго жывога: Сербскія народныя казкі (Мінск, 2007).

И. А. Чарота је носилац издавачког пројекта „Сербское богословие ХХ века“, у оквиру којег је превео и уредио 20 књига. Секретар је Библијске комисије Белоруског егзархата РПЦ.

Поред тога, проф. Чарота је саставио и објавио прву комплетну библиографију белоруско-југословенских књижевних веза.

Током последњих 25 година И. А. Чарота је научни консултант Белоруске енциклопедије о свим питањима која се тичу српског језика, књижевности и културе.

Као водећи универзитетски стручњак за српску културу И. А. Чарота је 1997. иницирао и организовао студијски смер Српски језик и књижевност на Белоруском универзитету, за који је написао наставни програм и више уџбеника и приручника, нпр. Српска књижевност. Антологија текстова. Књ. I–V (Минск, 2002–2007), История сербской литературы (Минск, 2007), Народ сербский: его обряды и обычаи, праздники и святыни (Минск, 2006).

Иван А. Чарота као угледни културни посленик и публициста годинама истрајно и објективно пише у белоруској периодици, говори на радију и телевизији и држи јавна предавања о историји српског народа, посебно о историјским процесима и догађајима последње деценије ХХ века. Био је потпредседник друштва „Беларусь – Югославия“ и председник друштва „Беларусь – Сербия и Черногория“, иницирао је и води пројекат „Беларусь – Сербии“ и председник је Координационог савета тог пројекта, чији је један од основних циљева помоћ у обнови разрушених српских храмова на Косову и Метохији. Такође, организује обележавање значајних датума из српске културне историје, нпр. Дана Светог Саве, 200-годишњице рођења Вука Караџића, 100-годишњице рођења Иве Андрића, 200-годишњице рођења Јована Стерије Поповића, организује сликарске изложбе (нпр. Милића од Мачве), књижевне вечери и изложбе српске књиге, нпр. Минск (децембар 2006, април 2007), Барановичи (мај 2007), Минск (септембар 2007) и др.

За свој рад у области науке и културе И. А. Чарота добио је више признања: међународну награду „Константин Острошки“ (Пољска, 1999), почасну повељу Удружења књижевника Србије (2000), награду часописа „Збиља-Reality“ (Србија, 2000), награду Републике Белорусије „За духовни препород“ (2003), медаљу Савеза писаца Словачке (2003), носилац је ордена Преподобног Сергија Радоњешког III степена РПЦ (2002) и ордена Светог Саве III степена СПЦ (2007), као и „Златне значке“ Културно-просветне заједнице Србије за 2008. годину. Године 2008. Иван А. Чарота изабран је за академика Међународне словенске академије наука, образовања, уметности и културе, a 2009. за иностраног члана САНУ.

Иван Чарота се својим богатим делом потврдио као осведочени пријатељ српске културе и српског народа, који плодотворно ради на јачању културних веза међу словенским народима, а посебно на неговању и развијању белоруско-српских културних односа .

Библиографија Ивана Чароте из обалсти србистике и српско-белоруских и српско-руских веза обухвата до 2008. следеће јединице:

Књиге и брошуре:

  • Сербская паэзія / укладанне, пераклад, каментарыі. – Мн.: Мастацкая літаратура, 1989. – 350 с. (Суукладальнік: М. Джэркавіч).
  • Антологиjа белоруске поезиjе. – Београд: Српска књижевна задруга, Научна књига, 1993. – 199 с.
  • Сербская Праваслаўная Царква : зборнік / укладанне, падрыхтоўка матэрыялаў, пераклад. – Мн.: Праваслаўе, 1998. – 142 с.
  • Югаславянскія казкі / укладанне, прадмова, каментарыі, пераклад. – Мн.: Залаты вулей, 1999. – 127 с.
  • Югаславянскія літаратуры і культуры. – Мн.: БДУ, 1999. – 76 с. (Суаўтар: Трус М. В.).
  • Косовская битва продолжается. – Мн.: Бр. Архистр Михаила, 2000. – 129 с.
  • Антологиjа лирике источних Словена. – Београд: Rіvel Co, 2000. – 157 с.
  • Српска књижевност : антологија текстова / избор. Књ. І. – Мн.: РІВШ БДУ, 2002. – 170 с.
  • Српска књижевност : антологија текстова / избор. Књ. II. – Мн.: РІВШ БДУ, 2003. – 226 с.
  • Српска књижевност : антологија текстова / избор. Књ. III. – Мн.:БДУ, 2004. – 132 с.
  • Српска књижевност : антологија текстова / избор. Књ. IV. – Мн.: БДУ, 2006. – 115 с.
  • Српска књижевност : антологија текстова / избор. Књ. V. – Мн.: БДУ, 2007. – 157 с.
  • Народ сербскі : яго абрады і звычаі, святы і святыні / укладанне, каментарыі і агульная рэдакцыя. – Мн.: РІВШ, 2006. – 100 с.
  • Гісторыя сербскай літаратуры : практыкум. – Мн.: БДУ, 2006. – 86 с.

*

  • Нушыч Браніслаў. Аўтабіяграфія. – Мн.: Маст. літаратура, 1985. – 229 с.
  • Андрыч Іва. Мост на Дрыне. Пракляты двор / укладанне, каментарыі, пераклад рамана, прадмова. – Мн.: Мастацкая літаратура, 1993. – 591 с.
  • Св. Николай Велимирович. Моления на озере : избранное / выбор, перевод, после (словие и комментарии). – Мн.: Изд. Прав. Брат. Архистратига Михаила, 2001. – 48 с.
  • Преп. Иустин Попович. Прогресс в мельнице смерти / перевод, послесловие и комментарии. – Мн.: Прав. Брат. Архистрат. Михаила, 2001. – 63 с.
  • Св. Николай Велимирович. Стеклянные глаза Индии / перевод, послесловие и комментарии. – Мн.: Лучи Софии, 2001. – 56 с.
  • Преп. Иустин Попович. О рае русской души. Достоевский как пророк и апостол православного реализма / перевод, послесловие и комментарии. – Мн.: Лучи Софии, 2001. – 47 с.
  • Святитель Николай (Велимирович). Из окна темницы / перевод, послесловие и комментарии. – Мн.: Братство Арх. Михаила, 2002. – 63 с.
  • Лазич Момир. Если брат брата предаст : избранное : на русском и белорусском языках / составление, перевод, комментарии. – Мн.: Святая Русь, 2003. – 84 с.
  • Преп. Иустин (Попович). Путь богопознания: Гносеология святого Исаака Сирина / перевод и комментарии. – Мн.: Свято-Елисаветинский монастырь, 2003. – 63 с.
  • Святитель Николай Сербский (Велимирович). Мысли о добре и зле : избранные главы / выбор, перевод, послесловие. – Мн.: Изд-во Православного Братства во имя Архистратига Михаила, 2003. – 64 с.
  • Святитель Николай Сербский. Избранное / составление, перевод и комментарии. – Мн.: Изд-во Свято-Елисаветинского монастыря, 2004. – 624 с.
  • Маркович Марко С. Православие и новый мировой порядок / перевод и комментарии. – Мн.: Православное Братство во имя Архистратига Михаила, 2004. – 111 с.
  • Святитель Николай Сербский. Мысли о добре и зле / перевод, комментарии. – Мн.: Изд-во Свято-Елисаветинского монастыря, 2004. – 255 с.
  • Святитель Николай Сербский. Моления на озере / перевод, комментарии. – Мн.: Изд-во Свято-Елисаветинского монастыря, 2004. – 287 с.
  • Святитель Николай Сербский. Из окна темницы / перевод, комментарии. – Мн.: Изд-во Свято-Елисаветинского монастыря, 2005. – 431 с.
  • Святитель Николай Сербский. Двести слов о вере : перевод «Любостиньского Стослова». – Мн.: Свято-Елисаветинский монастырь, 2005. – 132 с.
  • Святитель Николай Сербский. Чудеса Божии / перевод, комментарии. – Мн.: Изд-во Бел. Экзархата, 2007. – 223 с.
  • Преподобный Иустин (Попович). Философия и религия Ф.М.Достоевского / перевод. – Мн.: Издатель Д.В.Харченко, 2007. – 311 с.
  • Патриарх Сербский Павел. Уясним некоторые вопросы нашей веры / составление, перевод и текст жизнеописания. – Мн.: Издатель Д.В.Харченко, 2007. – 271 с.
  • Мовы ўсяго жывога : сербскія народныя казкі / укладанне, прадмова, пераклад . – Мн.: Мастацкая літаратура, 2007. – 151 с.
  • Святитель Николай Сербский. Мысли о добре и зле / перевод, комментарии. – Мн.: Издатель Д.В.Харченко, 2008. – 240 с.
  • Святитель Николай Сербский. Моления на озере / перевод, комментарии. – Мн.: Издатель Д.В.Харченко, 2008. – 272 с.
  • Святитель Николай Сербский. Чудеса Божии / перевод, комментарии. – Мн.: Издатель Д.В.Харченко, 2008. – 240 с.
  • Преподобный Иустин (Попович). Философия и религия Ф.М.Достоевского / перевод. – Мн.: Издатель Д. В. Харченко, 2008. – 312 с.

*

  • Творчество М.А.Шолохова в литературном процессе Югославии (1956–1980). Автореферат … канд. фил. Наук. – Л.: ЛГПИ им. А. Герцена, 1987. – 21 с.
  • Советская литература в связях и взаимодействиях : начала сравнительного и системного анализа. – Мн.: Ротапринт БГУ, 1989. – 38 с.
  • Мастацкі пераклад на беларускую мову : асновы тэорыі і практычныя рэкамендацыі. Вучэбны дапаможнік. – Мн.: БДУ, 1997. – 48 с.
  • Спецвыпуск, посвященный агрессии НАТО на Югославию // «Царкоўнага слова». 1999. № 5. – 16 с.
  • Спецвыпуск [Беларуска-сербскі] часопіса «Збиља-Reality» (Београд). – 2000. № 1 (На сербскай, беларускай і англійскай мовах). – 40 с.
  • Специальный выпуск журнала «Святая Русь», посвященный братской Сербии / Составление, перевод, комментарии. 2000, № 1. – 60 с.
  • Образовательный стандарт по специальности Г 02.03.00 - славянские языки и литературы. – Мн.: Министерство образования РБ, 2000. – 35/8 с. (Соавторы: Мурина Л. А., Гончарова С. Я., Супрун А. Е.)
  • Праграмы асноўных і спецыяльных курсаў па гісторыі славянскіх літаратур / пад рэдакцыяй І. А. Чароты. – Мн.: БДУ, 2000. – 101 с. (Калект. аўт.: Чарота І. А., Хромчанка К. Р., Навойчык П. І. і інш.)
  • Учебно-методический комплекс по специальности D 210503 – Славянская филология. Второй курс. – Мн.: БГУ, 2002. – С. 12–15. (Cоавторы: Мурина Л. А., Долбик Е. Е.).

Чланци:

  • О специфике восприятия советской литературы зарубежными читателями : произведения М.А.Шолохова в Югославии // Роль и место художественного текста в обучении иностранных студентов–нефилологов : сборник. – Мн.: Рот. БГУ, 1982. – С.16–18.
  • Пра дружбу літаратур // Беларусь. 1978. № 4, С. 26.
  • Нязгаснае святло Іва Андрыча // Літаратура і мастацтва. (25. 08. 1978), С. 5.
  • Варожы бераг і сонца радзімы // Літаратура і мастацтва. (21. 12. 1979), С. 7.
  • Радуле Стийенский // Неман. 1982. № 2, С.188–189.
  • Яднае народы Коласава Слова // Маладосць. 1982. № 8, С.149–152.
  • Якуб Колас і Янка Купала ў Югаславіі : да пытання аб перакладах і ацэнках творчасці // Творчая спадчына Янкі Купалы і Якуба Коласа і развіццё славянскіх моў і літаратур : тэз. дакл. рэсп. навук. канф. – Мн.: БДУ, 1982. – С. 117–118.
  • «Звярнуў увагу ўсяго свету…» // Літаратура і мастацтва. (16. 07. 1982), С. 4.
  • Знаёмства з літаратурамі Югаславіі // Далягляды : зб. – Мн.: Маст. літаратура, 1982. – С. 308–313.
  • По родству духа // Неман. 1983. № 1, С. 167–168.
  • Восприятие творчества М.А.Шолохова в Югославии // Великий художник современности : материалы научной конференции к 75-летию М.А.Шолохова. – М.: Изд. МГУ, 1983. – С. 139–140.
  • Восприятие творчества М.А.Шолохова в Югославии : характеристика основных аспектов проблемы // Вестник БГУ. Серия ІV. 1984. № 1, С. 6–8.
  • Беларуская літаратура ў Югаславіі : пераклады – гэта мост дружбы // Голас Радзімы. 1984. 1, С. 7.
  • Рэха Нушычавага смеху // Нушыч Б. Аўтабіяграфія. – Мн. Мастацкая літаратура, 1985. – С. 3–6.
  • На карысць славянскага брацтва // Беларусь. 1985. № 4, С. 22–23.
  • Белорусская литература и обшеславянский контекст // Региональные особенности восточнославянских языков, литератур, фольклора и методы их изучения : тезисы докл. и сообщ. ІІІ Респ. конференции. Ч. ІІ. – Гомель, 1985. – С. 62–63.
  • Паэзія надзеі і змагання // Беларусь. 1985. №11, С. 7.
  • Чарнагорскі друг Цішкі Гартнага // Літаратура і мастацтва. (22. 08. 1986), С. 12–13.
  • Джэркавіч Момчыла // Энцыклапедыя літаратуры і мастацтва Беларусі. – Мн.: БелСЭ, 1984–1987. – Т. 2. ; С. 285.
  • Нушыч Браніслаў // Энцыклапедыя літаратуры і мастацтва Беларусі. – Мн.: БелСЭ, 1984–1987. – Т. 4. ; С. 89.
  • Пайкавіч Радаслаў // Энцыклапедыя літаратуры і мастацтва Беларусі. – Мн.: БелСЭ, 1984–1987. – Т. 4. ; С. 144.
  • Раічкавіч Стэван // Энцыклапедыя літаратуры і мастацтва Беларусі. – Мн.: БелСЭ, 1984–1987. – Т. 4. ; С. 478.
  • Стыенскі Радуле // Энцыклапедыя літаратуры і мастацтва Беларусі. – Мн.: БелСЭ, 1984–1987. – Т. 5. ; С. 145.
  • Усеславянскі зборнік // Энцыклапедыя літаратуры і мастацтва Беларусі. – Мн.: БелСЭ, 1984–1987. – Т. 5. ; С. 370.
  • Югаславіі літаратуры // Энцыклапедыя літаратуры і мастацтва Беларусі. – Мн.: БелСЭ, 1984–1987. – Т. 5. ; С. 666–668.
  • Раічкавіч Стэван // Янка Купала. Энцыклапедычны даведнік. – Мн.: БелСЭ, 1986. – С. 520.
  • Стыенскі Радуле // Янка Купала. Энцыклапедычны даведнік. – Мн.: БелСЭ, 1986. – С. 577–578.
  • Выбар – па роднасці // Полымя. 1988. № 6, С. 215–218.
  • Талент не старэе : да 90–годдзя Дэсанкі Максімавіч // Літаратура і мастацтва. (24. 06. 1988), С. 8.
  • «Зямлёю хаджу, а неба мяне трымае» – Міліч ад Мачвы // Літаратура і мастацтва. (5. 05. 1989), С. 12.
  • Асваенне прасторы паэзіі // Літаратура і мастацтва. (16. 06. 1989), С. 7.
  • Трагом узаjамног упознавања и деловања : преглед белоруско-jугословенских књижевних веза // Мостови (Београд). 1989. № 2 (78), С. 124–137.
  • І ў лёсе шмат агульнага // Літаратура і мастацтва. (04. 05. 1990), С. 6.
  • На ніве ўзаемаперакладу // Полымя. 1990. № 7, C. 247–250.
  • Жыццё па закліку сусветнай рэвалюцыі: Мірка Маркавіч // Далягляды ’90 . – Мн.: Мастацкая літаратура, 1990. – С. 243–246.
  • Bibliografija belorusko–jugoslovenskih knjizevnih veza (1) // Prevodilac (Beograd). 1990. Br. 4, S. 70–79.
  • Bibliografija belorusko–jugoslovenskih knjizevnih veza (2) // Prevodilac (Beograd). 1991. Br. 1–2, S. 77–83.
  • Bibliografija belorusko–jugoslovenskih knjizevnih veza (3) // Prevodilac (Beograd). 1991. Br. 3–4, S. 82–87.
  • Земља под белим крилима // Погледи (Крушевац). 1991. Бр.145, С. 38–41.
  • Асэнсоўваючы месца літаратуры нашай у сям’і нялічанай // Далягляды. – Мн.: Маст. літаратура, 1992. – С. 266–272.
  • Пераклад пры дзвухмоўнасці і “дзвухлітаратурнасці” // Мастацкі пераклад і нацыянальная свядомасць : матэрыялы “круглага стала”. – Мн.: МДПІЗМ, 1992. – С. 32 – 33.
  • Шлях між берагоў: Лёс Міхала Запольскага // Літаратура і мастацтва. (30. 04. 1993), С. 14–15.
  • Пераклад як чыннік развіцця літаратуры // Культура (ЗНО). (24 жніўня 1993), С. 8–9.
  • Мастакова – ствараць : скарбы сусветнай літаратуры // Настаўніцкая газета. (3. 03. 1993), С. 4.
  • Преломи, распућа и суштина исконска // Савременик (Београд). 1993. Бр. 9/10/11, С. 41–50.
  • Вечныя праблемы і пошук універсальных метафар // Андрыч І. Мост на Дрыне. Пракляты двор. – Мн.: Мастацкая літаратура, 1993. – С. 5–18.
  • Проблеми превода у условима билингвизма // Збиља–Reality (Београд). (30 април 1994), С. 26.
  • «Маленькая драма» : балада // Літаратура і мастацтва. (15. 04. 1994), С. 6–7.
  • Хоць і запознена… // Першацвет. 1994. № 8, С. 128–129.
  • Дасітэй Абрадавіч і Беларусь // Наша слова. 1994. № 16, С. 6.
  • З усімі літаратурамі свету… // Наша слова. 1994. № 48, С. 7.
  • «Югаславія, Югаславія…» // Літаратура і мастацтва. (01. 07. 1994), С. 14–15.
  • «Югаславія, Югаславія…» // Літаратура і мастацтва. (07. 07. 1994), С. 14–15.
  • «Югаславія, Югаславія…» // Літаратура і мастацтва. (15. 07. 1994), С. 14–15.
  • Характер и образотворчество белорусов : некоторые особенности // Зборник Матице српске за славистику (Нови Сад). 1994, Бр. 46–47, C. 71–88.
  • Пункцір жыццёвага шляху Міхала Запольскага // Культура. 1995. №4, С. 3–5.
  • Міхаіл Запольскі // Беларускія пісьменнікі : біябібліяграфічны слоўнік. Т. 6. – Мн, 1996. – С. 293.
  • Spiritual genotype of a belorusian tradicional and contemporary culture // Збиља–Reality (Београд). (31 октобар 1996), С. 11.
  • Шолохов и белорусская литература : к основным аспектам проблемы // Научно дjело академика Милосава Бабовића : зборник Црногорске академиjе наука и уметности. – Подгорица, 1996. – С. 224–240.
  • Драгаслаў Міхаілавіч : замест пасляслоўя // Крыніца. 1996. №7, С. 109–110.
  • Актуальные проблемы изучения и преподавания сербской литературы в условиях Белоруссии // Изучение и преподавание сербохорватского языка и югославянских литератур в инославянской среде : мат. междун. науч. конф. – М, 1996. – С. 83–85.
  • [Рецензия на 3 книги М.Сибиновича] // Веснік БДУ. Сер.IV. 1996. №1, С. 77.
  • Прилог jедног белоруса заjедничкоj молитви писаца света у Белом граду тренутка црног (18. 0ктобра 1995) // Збила– Reality (Београд). 1996. Бр. 21–22–23, С. 28.
  • [Даведкi пра пераклады і рэцэпцыю творчасці беларускіх пісьменнікаў у рэспубліках былой Югаславіі] // Беларускія пісьменнікі. Т. 1–6. – Мн.: Беларуская энцыклапедыя, 1992–1996.
  • І сляза, і праўда агульныя : да 100–гадовага юбілею Дэсанкі Максімавіч // Літаратура і мастацтва. (15 мая 1998), С. 16.
  • Паўднёваславянская тэматыка ў публіцыстыцы Янкі Купалы // Янка Купала – публіцыст : ІІІ Міжнародныя Купалаўскія чытанні, 20–21 кастрычніка 1997, Мінск. – Мн.: Бел. Кнігазбор, 1998. – С. 53–55.
  • Сувязі аднаўляюцца // Лім. (25. 12. 1998), С. 2.
  • О смутных временах и вечности : Иво Андрич // Всемирная литература. 1999. № 4, С. 167–182.
  • Стид због мученика на Балкану // Политика (Београд). (09. 06. 1999)
  • А.С. Пушкин и славянство // Всемирная литература. 1999. № 12, С. 144– 158.
  • И все-таки “братство, единство” // Всемирная литература. 2000. № 8, С. 119– 125.
  • Стид због мученика на Балкану // Збиља–Reality. 2000. № 57, С. 29.
  • Тhe Dotted Line of Michal Zapolski’s Life // Збиља–Reality. 2000. № 60–61, С. 9.
  • Идея единства славян : историческое содержание и коллизийность // Святая Русь. 2000. № 3, С. 12–19.
  • Косовская битва в историческом сознании сербского народа // Веснік Бел. дзярж. эканам. ун-та. 2000. № 4, С. 75–76.
  • Спалучэнне беларускага з агульнаславянскім у светапоглядзе Максіма Багдановіча // Зборнік дакладаў міжнароднай канферэнцыі «Лёс нацыянальнай культуры на паваротах гісторыі» (1995, 1997). – Мн.: Бел. кнігазбор, 2000. – С. 25–31.
  • Андрыч Іва // Беларуская Энцыклапедыя. – Мн.: Беларуская энцыклапедыя, 1996. – Т. 1. ; С. 358.
  • Бечкавіч Мація // Беларуская Энцыклапедыя. – Мн.: Беларуская энцыклапедыя, 1996. – Т. 3. ; С. 132.
  • Войнавіч Іва // Беларуская Энцыклапедыя. – Мн.: Беларуская энцыклапедыя, 1997. – Т. 4. ; С. 256.
  • Гундуліч Іван // Беларуская Энцыклапедыя. – Мн.: Беларуская энцыклапедыя, 1998. – Т. 5. ; С. 534.
  • Даманавіч Радое // Беларуская Энцыклапедыя. – Мн.: Беларуская энцыклапедыя, 1998. – Т. 6. ; С. 24.
  • Зогавіч Р. // Беларуская Энцыклапедыя. – Мн.: Беларуская энцыклапедыя, 1998. – Т. 7. ; С. 103.
  • Змай Ёванавіч Ё. // Беларуская Энцыклапедыя. – Мн.: Беларуская энцыклапедыя, 1998. – Т. 7. ; С. 94.
  • Максімавіч Д. // Беларуская Энцыклапедыя. – Мн.: Беларуская энцыклапедыя, 1999. – Т. 9. ; С. 545.
  • Мілошавіч Сл. // Беларуская Энцыклапедыя. – Мн.: Беларуская энцыклапедыя, 2000. – Т. 10. ; С. 374.
  • Нушыч Б. // Беларуская Энцыклапедыя. – Мн.: Беларуская энцыклапедыя, 2000. – Т. 10. ; С. 392.
  • Павіч М. // Беларуская Энцыклапедыя. – Мн.: Беларуская энцыклапедыя, 2000. – Т. 11. ; С. 470.
  • Раічкавіч Стэван // Беларуская Энцыклапедыя. – Мн.: Беларуская энцыклапедыя, 2001. – Т. 13. ; С. 269–270.
  • Десанка Максимовић и Белорусиjа // Дело Десанке Максимовић у токовима српске книжевновности : зборник радова. – Београд: Задужбина Десанке Максимовић, 2000. – С. 86–91.
  • Единство славян: белорусский взгляд // Всемирная литература. 2001. № 1, С. 77–89.
  • Александра Невского собор в Белграде // Православная Энциклопедия. Т. I. – М.: Церковно-нучный центр «Православная Энциклопедия», 2000. – С. 547.
  • Амфилохий (Радович) // Православная Энциклопедия. – М.: Церковно-научный центр «Православная Энциклопедия», 2001. – Т. II ; С. 199.
  • Анастасиевич Драгутин // Православная Энциклопедия. – М.: Церковно-нучный центр «Православная Энциклопедия», 2001. – Т. II ; С. 229.
  • Афанасий (Евтич) // Православная Энциклопедия. – М.: Церковно-нучный центр «Православная Энциклопедия», 2001. – Т. III ; С. 713–714.
  • О национальном, государственном и святом // Новая книга России. 2001. № 5, С. 2–6.
  • О Европи, Белорусиjи и Србиjи // Књижевне новине. Бр.1037 (1–15 јул 2001), С. 14–15.
  • Славянскасць як складнік самасвядомасці беларуса : спроба агляду на літаратурным матэрыяле // Славянскія літаратуры ў кантэксце сусветнай : матэрыялы V Міжнароднай навуковай канферэнцыі, прысвечанай 80-годдзю Бел. дзярж. універсітэта (Мінск, 16–18 кастрычніка 2001 г.) : у 3 частках. Ч. 1. – Мн: БДУ, 2001. – С. 178–183.
  • Палітык і паэт (Радаван Караджыч) // Літаратура і мастацтва. (09.11.2001), С. 16.
  • Станаўленне літаратуразнаўчай славістыкі ў БДУ // Веснік БДУ. Серыя 4. 2001. № 2, С. 45–47.
  • Сутнасць праблемы нацыянальнага самавызначэння для сучасных славянскіх літаратур // Куляшоўскія чытанні : матэрыялы Міжнароднай навуковай канферэнцыі “Творчасць А.Куляшова і адукацыйна-асветніцкія праблемы сучаснасці”, 6–7 лютага 2002 г. – Магілёў: МДУ імя А.А.Куляшова, 2002. – С. 5–9.
  • Храм во имя святого равноапостольного князя Александра Невского в Белграде // Святая Русь. 2002. № 1, С. 44–47.
  • Нас и сербов двести миллионов // Святая Русь. 2002. № 1, С. 56–57.
  • Рамантызм у славянскіх літаратурах : спроба тыпалагічнага агляду // Роднае слова. 2002. № 9, С. 21–24.
  • Банатская епархия // Православная Энциклопедия. – М.: Церковно-научный центр «Православная Энциклопедия», 2002. – Т. IV ; С. 298–299.
  • Баня, монастырь во имя свт. Николая // Православная Энциклопедия. – М.: Церковно-научный центр «Православная Энциклопедия», 2002. – Т. IV ; С. 307.
  • Бегович Никола // Православная Энциклопедия. – М.: Церковно–научный центр «Православная Энциклопедия», 2002. – Т. IV ; С. 425.
  • Жизнь, подвиг и творчество святителя Николая Сербского // Православный вестник. 2002. № 12–2 (59), (декабрь–февраль 2002–2003 гг.), С. 23.
  • Чарнагорскі ўладыка-уладар-паэт // Славянскія літаратуры : постаці. Зборнік артыкулаў. – Мінск: РІВШ БДУ, 2003. – С. 51–68.
  • Балканскі Гамэр ХХ стагоддзя // Славянскія літаратуры : постаці (ІІ). Зборнік артыкулаў. – Мінск: РІВШ БДУ, 2003. – С. 3–23.
  • Свядомасць і сумленне народа // Славянскія літаратуры : постаці (ІІ). Зборнік артыкулаў. – Мінск: РІВШ БДУ, 2003. – С. 24–39.
  • Библия: переводы на сербский язык // Православная Энциклопедия. – М.: Церковно-научный центр «Православная Энциклопедия», 2003. – Т.V ; С. 161–162.
  • Перад таямніцай лёсу Негаша // Беларуская філалогія : зборнік навуковых прац вучоных філалагічнага факультэта Белдзяржуніверсітэта. Выпуск першы. – Мінск: БДУ, 2003. – С. 91–96.
  • О путу ка Храму – о путу преображења // Василевски Ристо. Храм, ипак Храм. – Друго, допуњено издање. – Смедерево: ИП Арка, 2003. – С. 135– 138.
  • Н. И. Толстой и «Русский Белград» : о среде рождения и воспитания выдающегося слависта // Праблемы ўсходнеславянскай этналінгвістыкі. Матэрыялы Першай міжнароднай навуковай канферэнцыі (Мінск, 25–26 красавіка 2003 года). – Мн.: Тэхнапрынт, 2003. – С. 35–45.
  • Да праблемы тыпалогіі рамантызму ў славянскіх літаратурах // Славянскія літаратуры : праблемы развіцця : зборнік артыкулаў. – Мінск: РІВШ БДУ, 2003. – С. 7–17.
  • Чопіч Бранка // Беларуская Энцыклапедыя. – Мн.: Беларуская энцыклапедыя, 2003. – Т. 17. ; С. 274.
  • Чосіч Добрыца // Беларуская Энцыклапедыя. – Мн.: Беларуская энцыклапедыя, 2003. – Т. 17. ; С. 281.
  • Cлавянская литературная общность: история и перспективы // Славянскія літаратуры ў сусветным кантэксце : матэрыялы VI Міжнароднай навуковай канферэнцыі “Славянскія літаратуры ў кантэксце сусветнай” (Мінск, 8 – 10 кастрычніка 2003 г.) : у 2 частках. Ч. 2: Тыпалогія. Кантакталогія. Тэорыя літаратуры і культуры. – Мн: БДУ, 2003. – С. 230–235.
  • Доктор Марко С. Маркович. Коротко об авторе : библиографическая справка // Маркович Марко С. Православие и новый мировой порядок / перевод и комментарии. – Мн.: Православное Братство во имя Архистратига Михаила, 2004. – С. 3, 105–110.
  • Духоўная паэзія: Рыста Васілеўскі // Царкоўнае слова. 2004. № 5, С. 12.
  • Сербія і Чарнагорыя : літаратура // Беларуская Энцыклапедыя. – Мн.: Беларуская энцыклапедыя, 2004. – Т. 18, кн. 1. ; С. 25.
  • Славянская литературная общность – прошлое без будущего? // Неман. 2004. № 11, С. 115–123.
  • Кровоточащая рана в сердце Европы : что происходит в Косово и Метохии) // Неман. 2005. № 1, С. 142–148.
  • Prošlost i sadašnjost belorusko-srpskih književnih veza / prevod Radmile Mečanin // Prevodna književnost : zbornik radova XXVII–XXVIII Рrevodilačkih susreta 2002–2003. godine. – Beograd, 2005. – S. 60–65.
  • Славянство: пути и перепутья // Всемирная литература. 2005. № 5, С.182–184.
  • Адлюстраванне гераічна-трагічнага вопыту Другой сусветнай вайны ў беларускай і сербскай прозе : на прыкладзе творчасці В. Быкава і Міхайлы Лаліча // Веснік БДУ. Серыя ІV. 2005. № 2, С. 18–21. (Суаўтар: Пашкевіч Дз.).
  • О путу ка Храму – о путу преображења // Беседе о Храму. – Смедерево: ИП Арка, 2005. – С. 157–161.
  • О значају ћирилометодијског наслеђа за Белорусе // Срби губе своје писмо : излагања са симпозиума «Данашњи положај писма српског језика и како (са)чувати ћирилицу у српском народу и његовом језику». – Нови Сад: Ћирилица, 2005. – С. 98–104.
  • Вук Караджыч і Зарыян Даленга-Хадакоўскі // Комплекснае даследаванне фальклору і этнакультуры Палесся : матэрыялы Міжнароднай навуковай фальклорна-этналінгвістычнай канферэнцыі 14–15 красавіка 2005 г. Мінск. З нагоды 220-годдзя З.Даленгі Хадакоўскага (Адама Чарноцкага). – Мн.: ВЦ БДУ, 2005. – С. 41–45.
  • Произведения М.А.Шолохова о Великой Отечественной войне в Югославии // Война в славянской литературе / составитель И.Н.Афанасьев. – Мозырь: ООО ТД “Белый ветер”, 2006. – С. 297–311.
  • Сербскі паэт-эмігрант у ЗША – Джорджа Нікаліч (Ђорђе Николић– Georg Nikolic) //Американистика как предмет научного познания : материалы II Международной конференции (Минск, 12–14 мая 2004 г.). – Минск, 2006. – С. 107–111.
  • Незабываемое – память против беспамятства (Послесловие) // Джукич С. О незабываемом. Раздумья. – Минск: Тонпик, 2006. – С. 207–213.
  • Црква и белоруски језик // Јединство православних Словена. Књига прва / приредио З.Милошевић. – Источно Сарајево: Филозофски факултет, 2006. – С. 205–221.
  • Ёван Стэрыя Попавіч: да 200-годдзя з дня нараджэння // Літаратура і мастацтва. (8.12.2006), С. 13.
  • Чосич Добрица. Вступ. слово к публикации: Россия разломного периода (Записки писателя) // Новая книга России. 2006. № 12, С. 22.
  • Чосич Добрица. Вступ. слово к публикации: “Я замыкаю свой косовский круг...” // Всемирная литература. 2007. № 1, С. 177–181.
  • Класік сербскай літаратуры нашага часу // Літаратура і мастацтва. (16.02.2007), С. 6.
  • О философии и религии Ф.М.Достоевского : в связи с выходом книги преп. Иустина (Поповича) // Воскресение. 2007. № 3 (92), С. 5.
  • О Сибиру – са вером и надом // Др Срећко Ђукић. Сибир – земља изазова : путописне и друге приче са Јенисеја. – Нови Сад: Сpeed press, 2007. – С. 207–212.
  • Янка Купала і Югаславія (З невядомага і малавядомага) // Маладосць. 2007. № 6, С. 70–78.
  • “Судьба человека” М. А. Шолохова в Югославии // Вялікая Айчынная вайна ў мастацкай літаратуры : матэрыялы рэспубліканскай навуковай канферэнцыі, Мінск, 27 красавіка 2005 г. – Мн.: БДУ, 2007. – С. 148–157.
  • О “закате славянства” и перспективе славянских литератур // Журналист. 2007. № 3(4). Тетрадь международного “круглого стола” “Славянская литература и вызовы современности”, С. 11.
  • Слабадан Вуканавіч // Нацыянальнае і агульначалавечае ў славянскіх літаратурах. Т. І. – Гомель, 2007. – С. 16.
  • О “закате” славянства... Без рассвета? // Всемирная литература. 2007. № 6, С. 186–191.
  • Ставити слово у службу Слову / разговор водио Бранимир Нешић // Православље. Бр. 978 (15.12.2007), С. 8–10.
  • Косово как колыбель и сокровищница сербской духовности в историческом и современном сознании восточных славян // Брестские епархиальные ведомости. 2007. № 4, С. 46–50.
  • Косово как колыбель и ризница сербской духовности в историческом и современном сознании восточных славян // Социология (Минск). 2007. № 4, С. 21–27.

Публицистика:

  • Сабраўшы незвычайную калекцыю // Родная прырода. 1992. № 7, С. 31.
  • Пра «зухавую гульню з агнём» // Цэнтральная газета. (24. 02. 1995), С. 3.
  • Отгремела война на Балканах… // Знич. (26. 03. 1996)
  • Кто не любит брата – будет чтить господина // Во славу Родины. (23. 05. 1998), С. 1.
  • З добрымі намерамі, надзеямі і пажаданнямі // Лім. (24. 07. 1998), С. 12.
  • Трэцяя сусветная ідзе ўжо амаль месяц // Чырвоная змена. (27. 04. 1999), С. 2–3.
  • Над полем дроздов летают стервятники // Во славу Родины. (28. 05. 1999), С. 4.
  • Вайна ў Югаславіі : Сербы пакідаюць Косава // Царкоўнае слова. 1999. № 11, С. 9.
  • Геноцид сербов в Косово продолжается // Во славу Родины. (9. 12. 2000), С. 1.
  • «Распятае Косава» // Літаратура і мастацтва. (21. 02. 2003), С. 3.
  • Слободан Ярчевич : исторические жмурки // Крыніца–Славянскі свет. 2003. № 3, С. 60.

Чланци о другим књижевностима народа Југославије:

  • Будал Андрэй // Энцыклапедыя літаратуры і мастацтва Беларусі. – Мн.: БелСЭ, 1984–1987. – Т. 1. ; С. 505.
  • Штэфанава Розка // Энцыклапедыя літаратуры і мастацтва Беларусі. – Мн.: БелСЭ, 1984–1987. – Т. 5. ; С. 590.
  • Шэдзівы Ян // Энцыклапедыя літаратуры і мастацтва Беларусі. – Мн.: БелСЭ, 1984–1987. – Т. 5. ; С. 611.
  • Будал Андрэй // Янка Купала. Энцыклапедычны даведнік. – Мн.: БелСЭ, 1986. – С. 95.
  • Люблянскі звон // Янка Купала. Энцыклапедычны даведнік. – Мн.: БелСЭ, 1986. – С. 364.
  • Штэфанава Розка // Янка Купала. Энцыклапедычны даведнік. – Мн.: БелСЭ, 1986. – С. 669.
  • Шэдзівы Ян // Янка Купала. Энцыклапедычны даведнік. – Мн.: БелСЭ, 1986. – С. 672.
  • Памінкі, помнік і напамін // Зупанчыч Бена. Памінкі. – Мн.: Маст. літаратура, 1983. – С. 3–4.
  • Настаўнікам, вучням, аматарам // Літаратура і мастацтва. (28.12.1984), С. 7.
  • Razlogi za medsebojno zanimanje // Delo (Ljubljana). (18 auq. 1984), S. 29.
  • Мужны голас // Полымя. 1985. № 11, С. 116–118.
  • Да дзён культуры Славеніі // Літаратура і мастацтва. (29. 11. 1985), С. 1–3.
  • Творчасць Якуба Коласа і славенская культура 20–30–х гадоў // Каласавіны : зб. навук. прац з нагоды дня нараджэння Народнага паэта Беларусі Якуба Коласа. – Мн., 1986. – С. 32–33.
  • Голас–звон славенскай паэзіі // Полымя. 1987. № 10, С. 218–221.
  • Першы замежны купалазнаўца? // Наша слова. 1994. № 11, С. 7.
  • Украïнсько–хорватські літературні взаємини в ХІХ – ХХ ст. // Радянське літературознавство. 1988. № 8, С. 72–73. (На украiнск. мове).
  • Лёс–галера ў гісторыі–моры // Янчар Д. Галернік. – Мн.: Мастацкая літаратура, 1990. – С. 314–318.
  • Беларуска–македонскія культурныя сувязі : да праблемы кантактавання меншых славянскіх народаў у постсацыялістычную эпоху // Культура (ЗНО). (3–9 верасня 1996), С. 5.
  • Албанская літаратура Югаславіі // Беларуская Энцыклапедыя. – Мн.: Беларуская энцыклапедыя, 1996. – Т. 1. ; С. 231.
  • Беўк Францэ // Беларуская Энцыклапедыя. – Мн.: Беларуская энцыклапедыя, 1996. – Т. 3. ; С. 204.
  • Божыч Мірка // Беларуская Энцыклапедыя. – Мн.: Беларуская энцыклапедыя, 1996. – Т. 3. ; С. 204.
  • Бор Матэй // Беларуская Энцыклапедыя. – Мн.: Беларуская энцыклапедыя, 1996. – Т. 3. ; С. 215.
  • Будал Андрэй // Беларуская Энцыклапедыя. – Мн.: Беларуская энцыклапедыя, 1996. – Т. 4. ; С. 307–308.
  • Жупанчыч О. // Беларуская Энцыклапедыя. – Мн.: Беларуская энцыклапедыя, 1998. – Т. 6. ; С. 449.
  • Мажураніч І. // Беларуская Энцыклапедыя. – Мн.: Беларуская энцыклапедыя, 1999. – Т. 9. ; С. 502.
  • Македонская літаратура // Беларуская Энцыклапедыя. – Мн.: Беларуская энцыклапедыя, 1999. – Т. 9. ; С. 534–535.
  • Марынкавіч Р. // Беларуская Энцыклапедыя. – Мн.: Беларуская энцыклапедыя, 2000. – Т. 10. ; С. 159.
  • Прашэрн Францэ // Беларуская Энцыклапедыя. – Мн.: Беларуская энцыклапедыя, 2001. – Т. 13. ; С. 36.
  • Рамоўш Францэ // Беларуская Энцыклапедыя. – Мн.: Беларуская энцыклапедыя, 2001. – Т. 13. ; С. 36.
  • Скок Петар // Беларуская Энцыклапедыя. – Мн.: Беларуская энцыклапедыя, 2002. – Т. 14. ; С. 465.
  • Цэсарэц Аўгуст // Беларуская Энцыклапедыя. – Мн.: Беларуская энцыклапедыя, 2003. – Т. 17. ; С. 182.
  • Шэдзівы Ян // Беларуская Энцыклапедыя. – Мн.: Беларуская энцыклапедыя, 2004. – Т. 18, кн. 1. ; С. 455.
  • Pravoslavna Belorusija in globalizacija / prevod iz ruščine Stepanka Lovše // Dvatisoč. 2005. St. 171, 171, 173, S. 28–37.

О Ивану Чароти је на српском језику објављено поред осталог и следеће:

  • В. Д. J. Против зла: Иван Чарота. Стид због мученика на Балкану // Политика (Београд), 9. 06. 1999.
  • С. В. Исцрпна библиографија // Просвјетни рад (Подгорица). 17. 04. 2000. С. 11.
  • Без потписа. Нова „Збиља“ // Политика (Београд). 20. 05. 2000.
  • Радуловић Марко. Рука пријатеља: Иван Алексејевич Чарота. Косовска битка траје // Политика (Београд). 1. јул. 2000. С. 26.
  • Лазић Момир. Други о нама: Духовни извор Срба // Борба (Београд). 13. јул 2000. – С. 8.
  • Лазић Момир. Мелем истине // Политика (Београд). 19. јул 2000. С. 21.
  • Јелесијевић Снежана. Пишу о нама ради истине о нама // Православље. 5. септ. 2000. – С. 9.
  • Ђуричковић Милутин. Др Иван Алексејевич Чарота „Косовска битка траје“ // Ново јединство. 9. 10.2000. – С. 14.
  • М. Л. Награда у праве руке // Збиља. 2000. Х Бр. 62–63. С. 27.
  • З. Р. Награда Ивану Чароти // Политика (Београд). 25.10.2000. С. 17.
  • Попноваков Д. Преводилац с благословом патриjарха Павла // Дневник. (Нови Сад). 21. фебруар 2001. – С. 14.
  • Цвиjетић М. Наше стваралаштво у свету: Српско богословље // Борба. 17. маj 2001. С. 1.
  • Василевски Ристо. Дан код преподобне Ефросиниjе Полоцке. Ивану Чароти // Василевски Ристо. Храм, ипак Храм. – Друго, допуњено издање. – Смедерево: ИП Арка, 2003. – С. 116–117.
  • Цвиjетић М. Неуморни афирматор српске књижевности : преводилачки рад проф. др Ивана Чароте // Борба. 10. децембар 2004. – С. 11.
  • З. Р. Преводи Ивана Чароте : Мостови културе // Политика (Београд). 24. децембар 2004. – С. 16.
  • Без потп. Иван Чарота : белешка // Беседе о Храму. – Смедерево: ИП Арка, 2005. – С. 158.
  • Милошевић З. Нови пут Русије: Русија у поствизантијском геополитичком и религиозном вртлогу. – Источно Сарајево: Завод за уџбенике и наставна средства, 2005. – С. 175–176.
  • Љ. С. Наши писци у свету: Избор на белоруском // Политика. Бр. 990; 27. 03. 2006.
  • Дудаш Ана. Неодустано стремљење у срж живота у истина // Стиг : часопис за књижевност, уметност и културу. Год. ХХХVI, бр. 95. (април 2006), С. 79–81.
  • Ставити слово у службу Слову / разговор водио Бранимир Нешић // Православље. Бр. 978 (15. 12. 2007), С. 8–10.

На Растку објављено: 2020-01-27
Датум последње измене: 2020-05-24 22:22:32
 

Пројекат Растко / Пројекат Растко Белорусија