Ригор Барадуљин

Ви сте ми живот и заборав били... и друге песме

Рыгор Барадулін

Вы мне жыццём і забыццём былі...

Вы мне жыццём і забыццём былі,
I першым, і апошнім спадзяваннем.
За Вамі я ішоў на край зямлі
На выспу сноў, што звалася каханнем.

За Вамі йшоў, і Вы мяне вялі
Па сцежках роспачы і ўратавання,
I я не ведаў, скончыцца калі
З жаданымі пакутамі блуканне.

Я адставаў, я Вас дагнаць хацеў,
Нясмелы ў ранішніх сваіх намерах.
Рака тугі цякла, і ўсё круцеў
З агеньчыкам мальбы чаканы бераг.

У шчырасць нябыцця рака ўцячэ.
Сябе саміх дагнаць не змогуць хвалі,
Не ведаю, ці будзеце яшчэ,
Ды дзякуй, што былі і што кахалі!

Ригор Барадуљин

Ви сте ми живот и заборав били...

Ви сте ми живот и заборав били,
Нада и последња и прва.
За Вама сам ишао на крај света,
На острво снова, које се звало љубав.

За Вама сам ишао, и Ви сте ме водили
По стазама очаја и спасења,
И нисам знао, када ће се окончати
Са чеканим тугама тражења.

Одступао сам, а Вас хтео да стигнем,
Стидљив у јутарњим својим намерама.
Река туге је текла и све се вртела
Са светлима молбе чекана обала.

У ширину бездана река утиче.
Себе сами не могу сустићи валови,
Не знам, да ли ћете још, али
Хвала Вам, што сте живели и волели!

Раманс. Чаканне

Я Вас чакаў з вясны да сівізны,
Як вечны вязень раніцу чакае.
I Вы прыходзілі парою ў сны,
Далёкая, як зорка трапяткая.

Я Вас шукаў як не на ўсёй зямлі,
I ў кожнай маладой неразгаданай
Вы, ўзнёслая, былі і не былі,
Плылі ракой, разводдзем разгайданай.

Я Вас гукаў, і голас мой змаўкаў
Перад красой, нябачанай вякамі.
Ішоў за Вамі ценем, —
Цень знікаў,
I словы захаплення замаўкалі.

Я жыў чаканнем і цяпер жыву
Надзеяй, што сустрэну хоць зімою.
Хілю заснежаную галаву
I дзякую за веснавую мрою...

Романса. Чекање

Чекао сам Вас од пролећа до седих,
Као што вечни сужањ јутро чека.
И Ви сте долазили понекад у снове,
Као треперава звезда, далека.

Тражио сам Вас по целој земљи,
И у свакој младој нерешеној
Ви сте узвишени и били и нисте,
Пливали као река, у поплави љуљаној.

Звао сам Вас, и глас мој се утулио
Пред лепотом, кроз векове невиђеном.
Ишао сам за Вашом сенком, -
Сенка је нестајала,
И реч дивљења је заћутала.

Живео сам чекањем и сада живим
Надом, да ћу Вас срести макар зимом.
Сагињем заснежену главу
И захваљујем над пролећним сном...

Чакаем

У кожнага мора свая глыбіня.
У кожнага сэрца свая таямніца.
Крыло і хмурынка —
Нябёсам радня.
Сьпякоце крыніца сьцюдзёная сьніцца.

I мора калісьці гарою было.
I гора сьмяялася радасным сьмехам.
Сьпяшалася цемру пабачыць сьвятло.
I ціша ажно заікалася рэхам.

На беразе мора чакаем усе
Надзейнай пагоды,
Душэўнай лагоды,
Калі з нашым шчасьцем
Чаўны прынясе,
Што лёс пасылае нам
З добрай нагоды...

Чекамо

Свако море има своју дубину.
Свако срце има своју тајну.
Крило и облаци -
Небесима рођаци.
Спокојство извор смрзнути сни.

И море је некада било гора.
И гора се смејала радосним смехом.
Журио је мрак да угледа светло.
И тишина се важно заорила ехом.

На обали мора чекамо сви
Надамо се времену,
Душевној лагоди,
Када нам срећа
Пањеве донесе,
Које нам судба шаље
Са разлогом добрим...

Рыцар збройны на кані

Рыцар збройны на кані
Скача
Блізка сем стагоддзяў,
Каб нашчадак
След знаходзіў
Да крывіцкай чысціні.

Рыцар збройны на кані
Скача
Са святым пагасам -
З бел-чырвона-белым сцягам.
Беларусь,
Душу ўхіні!

Не расцісне далані,
Покуль Край
Не ўбачыць волі,
Не апусціць меч
Ніколі
Рыцар збройны на кані!

Наоружан витез на коњу

Наоружан витез на коњу
Скаче
Скоро седам векова,
Да би потомци
Трагове нашли
До кривицке чистоће.

Наоружан витез на коњу
Скаче
Са светим надахнућем -
Са бело-црвено-белом заставом.
Белорусијо,
Душу уздигни!

Неће раздвојити дланове,
Док Земља
Не угледа слободу,
Неће оставити мач
Никада
Наоружан витез на коњу.

Босая зорка

Зорка босая йшла па зямлі.
Я хацеў ёй купіць чаравічкі.
Толькі як згаварыцца,
Калі
У яе незямныя прывычкі.

Зорка босая йшла па расе,
I сляды яе не астывалі.
I вятры слугавалі красе.
Халады ад яе адставалі.

Зорка босая йшла нацянькі,
Бо спазніцца баялася дужа.
Дзе ступала, цвілі васількі,
Дзе стаяла, ўсміхалася ружа.

Зорка босая йшла ў тумане
Кладкай зыбкай над хітрай вадою,
Зорка босая йшла да мяне,
Каб аднойчы назвацца табою.

Боса звезда

Звезда је боса ишла по земљи.
Хтео сам да јој купим ципелице.
Само што почесмо разговор,
Када се код ње
Појавише навике необичне.

Звезда је боса ишла по роси,
И трагови се нису хладили.
И ветрови су служили лепоти.
Хладноћом су је заобилазили.

Звезда је боса ишла право,
Јер се кашњења плашила.
Где је ступала, различак је цветао,
Где је стајала, ружа се смешила.

Звезда је боса ишла у маглу
Колевком кротком над хитром водом,
Звезда је боса дошла до мене,
Да би се једном назвала тобом.

Яна адна...

Яна адна,
Зямля вякоў,
Адкуль
Жыццё пачатак брала
Шчырай верай.
Здалёк відна
Зямля бацькоў,
Матуль,
Дзе песня б'ецца
Перапёлкай шэрай.

У курганах,
Што выраслі з былін,
Спачылі
З поля подзвігу ратаі.
У туманах
Тугі спрадвечны клін
На гнёзды шчасця
Выраі вяртае.

Краса ўзышла
Аднойчы назаўжды,
Закрасавала ў душах
I ў паглядах.
Прамень святла,
Струмень жывой вады
Закаласіўся
На ачахлых лядах.

Світання сцяг
Над цемрывам начы
Расчырванеўся
Радаснаю стомай,
I на губах,
Крамяна пахнучы,
Застаўся яблык
Ранішняй аскомай.

На смерць ішлі
За гэтую зямлю,
За гэтую красу,
За сцяг світання
Сыны зямлі,
Каб засланіць раллю,
З якой нязломнасць
Збажыною ўстане.

Пакуль у нас
Пяшчотаю матуль
I рупнасцю бацькоў
Сагрэты далі,
Не посвіст куль,
А галасы зязюль
Лічыць гадоў чароды
Не прысталі.

Она је сама

Она је сама,
Земља векова,
Одакле је
Почетак живота изабрала
Искреном вером.
Издалека је видљива
Земља очева,
Мајки,
Где песма бије
Препелицом сивом.

У брдима,
Који су израсли из равни,
Трајали су
Из поља чувари подвига.
У маглама
Туге вечите клин
На гнезда среће
Југ се враћа.

Лепота се уздигла
Једном и занавек,
Процветала у душама
И у погледима.
Прамен светлости,
Поток живе воде
Заклатио се
На спуштеним пропланцима.


Свитања застава
Над тамном ноћи
Зацрвенела се
Радосним умором,
И на уснама,
Снажно миришући,
Застала је јабука
Јутарњом свежином.

На смрт су ишли
За ову земљу,
За ову лепоту,
За заставу освитка
Синови земље,
Да покрију ораницу,
Са које ће несаломивост
Зрном да устане.

Док су нама
Нежношћу мајке
И вредноћом очеви
Топлине давали,
На звиждук метака
И глас кукавице
Да броје редове гадова
Нису пристајали.

Заспаная раніца мжыстая...

Заспаная раніца мжыстая,
На фарбы і гукі скупая.
Нібыта сцяжынаю мшыстаю,
Прыціхлай зямлёю ступаеш.

I вёдры прыглушана бразгаюць
Каля адсырэлае студні,
Лісцёваю дыхае брагаю,
Пакутуе восень застудай.

Цыбатай нагой жураўлінаю
Імшарамі верасень крочыць.
Ад кіслых прысмак журавінавых
Заплюшчыла сонца вочы.

Цвітуць успаміны верасам.
Няяснае мроіцца-сніцца.
I моцна жадаецца-верыцца,
Што ўсё да паўдня праясніцца.

Успавано јутро магловито...

Успавано јутро магловито,
На боје и звуке скупо.
Попут снежне нежности,
Земљи се приљуби тупо.

И ведра пригушено пљускају
Поред влажне студи,
Лишће дише дрхтањем,
Јесен у патњи руди.

Витком ногом ждраловском
Мочварама јесен хода.
Од киселог укуса брусница
Сунцем се ствара у оку вода.

Цветају успомене на топлоту.
Множе се и сањају тако нејасне.
И јако се жели и верује,
Да до подне јасније постане.

Сораму час

Прыходзіць ён да кожнага з нас,
Як паратунак хвораму,
У час ці, позьнячыся якраз,
Час сораму.

Чакаюць яго – пасьпешна ідзе,
І не чакаюць – ён клымае.
Ён ведае ўсё, што і як, і дзе

На строме, ў проламе, ў вымаі.

Ён шчодра сорам вяртае ўсім,
Хто ў славе і хто зьняважыўся,
За тое, што не зрабіў зусім
І што ты зрабіць наважыўся.

Ідзе па перагарэлай расе,
Глядзіць цьвярозымі зорамі,
Сьцюдзёныя лаўры ілбам нясе
Час сораму.

Време срама

Долази он свакоме од нас,
Као спас болесноме,
И, познат је као, тај час,
Срама време.

Чекају га - врзо иде,
И не чекају - оно клима
Оно зна све, шта, како, и где

На литици и у провалији има.

Оно вредно срам враћа свима,
И слављеном и пониженом,
И оном, ко никад није радио,
И оном ко се баш нарадио.

Иде по прегорелој роси,
Гледа трезвеним звездама,
Ледене ловорике на челу носи
Време срама.

Пачуй...

Дамінічка шэпча «Ойча наш» —
Вечнасці пакорыцца ўніятка.
Божа,
Ты пачуй сваё ягнятка,
Просьбу незапыленую ўваж.

У турме жыцця
Душа ў яе,
Звонкая, як ранняя крынічка.
З даланятак
Кволая каплічка
Чысціней да неба дастае.

Слова беларускае знава
Міласцівіць, першаадкрывае.
Дамінічка —
Краска лугавая.

Не шумі, будзённая трава...

Чуј...

Дамица шапће: "Оче наш" -
Вечности се покорава унијатка.
Боже,
Ти чуј своје јагње,
Молбу неупрљану уважи.

У затвору живота,
Душа њена,
Звонка, као рани извор.
Са дланчића
Кврхка капљица
До неба досеже чистоћом.

Знану реч белоруску
Милостиви, открива прво.
Дамице -
Лепа ливадска главо.

Не шуми, досадна траво...

Княгіня

Княгіня хараства, я верны Ваш халоп,
Капрызаў Вашых неадступны лёкай,
I колькі навальніц ні адгуло б,
Мне не наблізіцца да Вас, далёкай.

Я ведаю, што і не ведаеце Вы,
Хто ў Вас адну нахабна закаханы,
Хто толькі думкаю аб Вас жывы
I на крыжы мілосці ўкрыжаваны.

Вы долам, як нябёсамі, йдзяцё,
Каб у прыгнечанай душы світала,
I радуецца, як дзіцё, жыццё,
Што на зямлю лагода завітала.

Зірне на Вас — зарок забудзе мніх,
Без Вас прыдворня уздыханцаў гіне.
Дык ведайце, што першы сярод іх
Я, Ваш халоп пакорнейшы, Княгіня.

Кнегиња

Кнегињо лепоте, Ваш сам верни роб,
Упорни лакеј Вас нимало меке,
Колико је већ прошло олуја,
А нисам ни близу до Вас далеке.

Знам ја, да не знате Ви,
Ко је у Вас безобразно заљубљен,
Ко је само у мисли о Вама жив
И на крсту милости разапет.

Ви долом, као небесима, ходате,
Да би у стиснутој души свитала,
И радујете се, као дете, животу,
На земљу се, благошћу, залутала.

Поглед на Вас - и монах заборави завет,
Без Вас је пук момака изгин'о.
Али знате, да сам први међу њима
Ја, Ваш роб покорни, Кнегињо.

Превела са белоруског Дајана Лазаревић

На Растку објављено: 2022-03-09
Датум последње измене: 2022-03-09 13:46:46
 

Пројекат Растко / Пројекат Растко Белорусија