.
.
|
|
 |
matična str. |
|
sadržaj |
|
istorija |
|
manastiri |
|
crkve |
|
književnost |
|
izložba |
|
veze |
| |
pošta |
| . | |
|
rumunski |
|
engleski |
Naziv mesta: Veliki Sempetar (knjiška varijanta: Srpski Sveti Petar, zvanični naziv: Sânpetru Mare) Stanovništvo: 1998 stanovnika, od čega Srba 741 (37,09%) Administrativni položaj: Selo, sedište istoimene opštine u Timiškoj županiji Geografski položaj: Mesto se nalazi u Moriškoj dolini na severo-zapadu Banata, na 18 km od Velikog Semikluša, 50 km od Arada i 55 km od Temišvara. Kroz naselje protiče sada kanal, nekada reka Aranka. Veze: Železnicom i asfaltnim putem Veliki Sempetar je povezan sa Velikim Semiklušem, a preko Perjamoša sa Temišvarom i Aradom Adresa crkve: 1989 Sânpetru Mare, Judeţul Timiş, România Hram crkve: Praznik Prenosa moštiju Svetoga Nikole (Letnji Sveti Nikola) Autori ikonostasa: Rezbari Mihailo i Lazar Janić iz Arada, slike nepotpisane, stručnjaci ih pripisuju slikaru Nikoli Aleksiću, sem Bogorodice sa krinom, za koju tvrde da je rad slikara Pavla Petrovića iz Temišvara. Tematski sadržaj ikonostasa: u soklu - Žrtva Avramova, Kamenovanje Svetoga Stefana, Hristovo čudo na moru, Usekovanje; na carskim dverima - Blagovesti, na bočnim - Sveti Georgije, odnosno Arhanđeo Mihail; iznad bočnih dveri - Vavedenje, odnosno Rođenje Bogorodice; prestone ikone - Sveti Nikola, Bogorodica, Spasitelj, Preteča; praznične ikone - Preobraženje, Krštenje, Rođenje, Vaskrsenje, Vaznesenje Hristovo, Silazak Svetoga Duha; centralna ikona - Skidanje s Krsta; u luku - tematski sklop Raspeća i ikone Svetih apostola. Autori zidnog slikarstva: Vasa Pomorišac iz Modoša i Nikola Stanković iz Bele Crkve. Drugi poznati umetnici: Pojedinačne ikone potiču iz kičica Ivana Aleksića iz Arada i Milutina Bedričića. Kratak istorijat gradnje i obnove: Mesto i mesni sveštenik zapisani su 1333, podataka o sveštenicima ima iz 1660. i 1666, a o crkvi tek iz 1758. godine: bila je od pečene cigle, sa dvoja vrata i devet prozora, pokrivena šindrom, patosana ciglom; imala je toranj od drveta, u njemu dva zvona; pri oltaru - templo molovano, sa tridesetak ikona. Veruje se da je ova crkva bila u zaseoku zvanom Zovnjak, gde je nekada bilo i groblje. Sadašnja crkva zidana je od pečene cigle 1779. godine, u obliku lađe, sa lučnom oltarskom apsidom; dograđena je 1820. godine: zidovi su povišeni, krov podignut, građevina produžena. Rezba ikonostasa i prestola usledela je posle 1843. godine, ikonostas je oslikan najkasnije 1862. godine. Najznačajnija unutrašnja opravka izvršena je 1929. godine: tada je Nikola Stanković očistio ikonostas, obnovio pozlatu i malao zidove, a Vasa Pomorišac oslikao svod nad solejom. Sadašnje stanje crkvenog objekta: Zgrada je u dobrom stanju. Opravke nisu bitno uticale na izgled građevine, izuzev tornja, koji je vreme više puta oštetilo. Značajne pokretne umetničke vrednosti i kulturno-istorijske znamenitosti: U tornju su smeštena tri zvona i satni mehanizam. Najstarije crkvene knjige većinom su iz XVIII i XIX veka. Sveštenik: protojerej Stanimir Mirković, rođen u Velikom Semiklušu 1936, završio Pravoslavnu srpsku bogoslovsku školu u Temišvaru 1958; iste godine je rukopoložen; služio je u Kraljevcu 1958-1959. i 1968-1973, Pečki 1959-1968, Nemetu 1973-1990; od tada služi u Velikom Sempetru. Ostale crkve u mestu: Rimokatolička i pravoslavna rumunska crkva. |
.
.
|
|