Projekat Rastko Cetinje

Elektronska biblioteka kulture i tradicije Crne Gore

Mr. Aleksandar Stamatović: Kratka istorija Mitropolije Crnogorsko-primorske (1219-1999)

Izvori i literatura

Izvori: 1. Objavljeni izvori; 2. Štampa; 3. Časopisi, godišnjaci i revije
Literatura: Posebna izdanja; Članci i rasprave

Izvori

1. Objavljeni izvori:

Anastasijević D. N., "Spomenici iz starih crkava u Sandžaku neizdani ili s pogreškom izdani", Bogoslovlje, godina VI, sv. I, Beograd 1931.
Bašić Milivoje, Stare srpske biografije, Beograd 1924.
Božić Ivan-Pavićević Branko-Sindik Ivan, Paštrovske isprave XVI-XVIII vijeka, Cetinje 1950.
Bojović R. Jovan, "Crnogorsko - ruski odnosi 1711-1918", Ruski izvori o Crnoj Gori od kraja XVII do sredine XIX vijeka, Podgorica-Moskva 1992.
Bolica Marijan, "Opis sandžakata skadarskog iz 1614. godine", Starine, knj. XII, Zagreb 1880.
Bici M., Iskušenja na putu po Crnogorskom primorju, Albaniji i Srbiji 1610. godine, Budva 1986.
Vizantiski izvori za istoriju naroda Jugoslavije, knj. I Beograd 1955 (izdanje SANU).
Vizantiski izvori za istoriju naroda Jugoslavije, knj. II, Beograd 1959 (izdanje SANU).
Vuksan Dušan, "Rukopisi Cetinjskog manastira", Zbornik za istoriju Južne Srbije i susednih oblasti, knj. I Skoplje 1936.
Daničić Đura, "Domentijan", Život sv. Simeona i sv. Save, Beograd 1965.
Desrinitivni rezultati popisa stanovništva od 31 marta 1931, Sarajevo 1940.
Dimitrijević Stevan, "Građa za istoriju iz ruskih arhiva i biblioteka", Spomenik SKA, knj. III, Beograd 1922.
Dragović Marko, Krisovulje knjaza gospodara crnogorskog Ivana Crnojevića, Cetinje 1885.
Zakon i Ustav Srpske Pravoslavne Crkve, Niš 1931.
Narano-Tvrtković Pavle, Stari srpski spomenici ili stare hrisovulje, diplome povelje, snošaji, bosanskih, srpskih, hercegovačkih, dalmatinskih i dubrovačkih kraljeva, careva, banova, knezova, vojvoda i vlastele, Beograd 1840
"Konačni rezultati popisa stanovništva od 15. marta 1948", knj. IX, Stanovništvo po narodnosti, Beograd 1954.
Jiriček Konstantin, "Spomenici srpski", Spomenik Srpske Kraljevske Akademije, knj. XI, Beograd 1892.
Mikloshich Franch, Monumenta Serbica spectantia historiam Bosnae, Ragusi, Be 1858.
Mikloshich Franch, Die Serbiche Dynast Crnojevic, Viena, 1886.
Milović M. Jevto, Zbornik dokumenta iz istorije Crne Gore (1685-1782), Cetinje 1956.
Mirković Lazar, Životi kraljeva i arhiepiskopa srpskih od arhiepiskopa Danila II, Beograd 1935.
Mirković Lazar, Spisi Svetoga Save i Svetoga Simeona, Beograd 1938.
Novaković Stojan, Zakonski spomenici srpskih država srednjeg veka, Beograd 1912.
Ostrogorski Georgije, "Pismo Dimitrija Homatijana Svetome Savi i odlomak Homatijanovog pisma Germanu Danilu o Savinom posvećivanju", Svetinjski Zbornik, knj. 2. Izvori, Beograd 1930.
Popis stanovništva 1953. godine, knj. VIII, narodnost i maternji jezik, Beograd 1959.
Prethodni rezultati popisa stanovništva u Kraljevini SHS od 31. januara 1921. godine, Sarajevo 1924.
Pucić Medo, Spomenici srpski od godine 1395. do 1423, knj. II, Beograd 1862.
Solovjev Aleksandar, "Povelja kralja Milutina barskoj porodici Žaratića", Arhiv za arbanašku starinu, jezik i etnologiju, knj. III, 1926.
Solovjev Aleksandar, "Hilandarska povelja velikog župana Stefana Prvovenčanog iz godine 1200-1202", Prilozi za književnost, jezik, istoriju i folklor, knj. V, Beograd 1925.
Srbljak, Beograd 1861.
Stanojević Stanoje. Istorija srpskog naroda u srednjem veku, I, Izvori i istorigrafija, knj. 1, O izvorima, Beograd 1937.
Stenografske bilješke o radu Crnogorske Narodne Skupštine, Cetinje 1906-1915.
Stojanović Ljubomir, Stari srpski rodoslovi i ljetopisi, Beograd 1927.
Stojanović Ljubomir, Stare srpske povelje i pisma, knj. I, Beograd 1929.
Stojanović Ljubomir, Stare srpske povelje i pisma, knj. II, Beograd 1934.
Ustav za Knjaževinu Crnu Goru, Cetinje 1907.
Ustav pravoslavnih konsistorija u Knjaževini Crnoj Gori, Cetinje 1904.
Ustav Svetog Sinoda u Knjaževini Crnoj Gori, Cetinje 1904.
Ustav Srpske Pravoslavne Crkve, Beograd 1947.
Šišić Ferdo, Dokumenti o postanku Kraljevine SHS, Zagreb 1920.
Crkveno zakonodavstvo Srpske Pravoslavne Crkve, Beograd 1936.

2. Štampa

Crnogorac - Cetinje
Glas Crnogorca - Cetinje
Vjesnik - Cetinje
Glas Crnogorca-Neji kod Pariza
Crna Gora - Cetinje
Zetski glasnik - Cetinje
Glas Crnogorca - Cetinje (okupacioni)
Crnogorski vjesnik - Cetinje
Crnogorac - Podgorica
Zeta - Podgorica
Nevesinje - Nikšić
Slobodna misao - Nikšić
Pobjeda - Titograd
Politika - Beograd

3. Časopisi, godišnjaci i revije

Prosvjeta - Cetinje
Luča - Cetinje
Zapisi - Cetinje
Pakao ili komunizam u Crnoj Gori - Cetinje
Istorijski zapisi - Cetinje
Istorijski zapisi - Titograd (Podgorica)
Svetigora - Cetinje
Godišnjak Istorijskog društva Bosne i Hercegovine - Sarajevo
Nova revija - Zagreb
Istoriski časopis - Beograd

Literatura

posebna izdanja

Bakić Mitar, Crna Gora pod upravom vladika, Podgorica 1995.
Bojović R. Jovan, Ljetopis manastira Piva, Podgorica 1992.
Vukićević Đuro, Da li se Pećka Patrijaršija 1766. godine kanonski ukinula i kanonski ugasila i kojoj je crkveno-pravni naslednik?, Novi Sad 1904.
Vuksan D Dušan, Rukopisi manastira Pećke Patrijaršije i Cetinjskog manastira, Skoplje 1925.
Gavrilović Andra, Istorija srpske pravoslavne crkve za školsku i vaspitnu upotrebu, Beograd 1930
German, Srpski Patrijarh, Spomenica, Beograd 1978.
Grujić Radoslav, Pravoslavna Srpska Crkva, Beograd 1920.
Grujić Radoslav, Istorija Srpske Pravoslavne Crkve, Beograd.
Dragović Živko, Kratka istorija Crne Gore, Cetinje 1910.
Dragović Marko, Istorija Crne Gore, Podgorica 1935.
Durković-Jakšić Ljubomir, Njegoš i Lovćen, Beograd 1971.
Durković-Jakšić Ljubomir, Istina o Njegoševoj poslednjoj volji i amanetu, Beograd 1970.
Durković-Jakšić Ljubomir, Mitropolija crnogorska nikada nije bila autokefalna, Beograd-Cetinje 1991.
Dučić Nićifor, Istorija Srpske Pravoslavne Crkve, Beograd 1894.
Đorđević Vladan, Crna Gora i Austrija u XVIII vijeku, 1912.
Đorđević Vladan, Crna Gora i Rusija 1914.
Đurđev Branislav, Turska vlast u Crnoj Gori u XVI i XVII vijeku, Sarajevo 1953.
Erdeljanović Jovan, Stara Crna Gora, Beograd 1978.
Zeremski Ilarion, Iz istorije Pećke Patrijaršije, Sremski Karlovci, 1931.
Istorija Crne Gore (grupa autora), tom 1, Titograd 1967.
Istorija Crne Gore (grupa autora), tom 1, knj. 2, Titograd 1970.
Istorija Crne Gore (grupa autora), tom 2, knj. 2, Titograd 1970.
Istorija Crne Gore (grupa autora), tom 1, knj. 3, Titograd 1975.
Jastrebov Ivan, Podaci za istoriju Srpske Crkve, Beograd 1879.
Jovanović Jagoš, Istorija Crne Gore, Cetinje 1948.
Jovićević Andrija, Spomenica Škrnja Grujičina Kusovca serdara ljubotinjskog i braće mu serdara popa Joka i popa Maša, Cetinje 1908.
Lučić M. Čedomir, Mitropolit Petar Prvi Petrović, Titograd 1991.
Kovijanić Risto, Pomeni crnogorskih plemena u kotorskim spomenicima (HIV-HVI vijek), knj. II, Titograd 1974.
Kostić K. M., Lekcije iz istorije srpskog naroda, Cetinje 1910.
Marković Vasilije, Pravoslavno monaštvo i manastiri u srednjovjekvnoj Srbiji, Sremski Karlovici.
Mijanović Boško, Pashalni ciklus Đurđa Crnojevića, Cetinje 1994.
Milaš Nikodim, Zbornik pravila Svetih Apostolskih, Vaseljenskih i Pomjesnih Sabora i Svetih Otaca, Zadar 1884.
Milaš Nikodim, Kanonička načela Pravoslavne Crkve pri razrađivanju crkvene vlasti. K pitanju o jerarhijskom položaju sarajevske Mitropolije, Zadar 1884.
Milaš Nikodim, Sveti Vasilije Ostroški, Dubrovnik 1913
Milutinović Sima, Istorija Crne Gore 1835.
Mirković Lazar, Miroslavljevo jevanđelje, Beograd 1951.
Mitropolit Petar I - sveti, Cetinje 1973
Mihailović Đ. Božo, Njegoš, Cetinje 1972.
Mihailović Đ. Božo, Manastir Piva, Cetinje 1996.
Nodilo Natko, Religija Srba i Hrvata na glavnoj osnovi pjesama, priča i govora narodnog, Zagreb 1886.
Ostrogorski Georgije, Istorija Vizantije, Beograd 1959.
Petrović Vasilije, Istorija o Černoj Gori, Moskva 1754.
Popović Justin, Svetosavlje kao filosofija života Minhen 1953.
Radusinović S. Pavle, Stanovništvo i naselja zetske ravnice, knj. I i II, Nikšić 1991.
Ranke Leopold, Die serbische Revolution, Berlin 1844.
Rovinski Apolonović Pavle, Crna Gora u prošlosti i sadašnjosgi, tom I-IV, Podgorica 1996.
Slijepčević Đoko, Istorija Srpske Pravoslavne Crkve, knj. I, Diseldorf 1978.
Spomenica o dvadesetpetogodišnjaci arhijerejske službe njegovog preosveštenstva Mitropolita Crne Gore Migrofana Bana, Cetinje 1911.
Stanojević Gligor, Vladika Vasilije Petrović i njegovo doba, Beograd 1979.
Stanojević Stanoje, Iz srpske prošlosti - istoriski članci, Beograd 1923.
Stanojević Stanoje, Borba za samostalnost Srpske Crkve u Nemanjićkoj državi, Beograd 1912.
Stanojević Stanoje, Istorija srpskog naroda, Beograd 1926.
Stefanović Karadžić Vuk, Crna Gora i Boka Kotorska, Beograd 1922.
Historija naroda Jugoslavije, (grupa autora) knj. I, Zagreb 1963.
Cvijić Jovan, Balkansko poluostrvo i južnoslovenske zemlje, Beograd.
Cvijić Jovan, Balkansko poluostrvo, Beograd 1966.
Čajkanović Veselin, O srpskom vrhovnom Bogu, Beograd 1941.
Ćetković Jovan, Ujedinitelji Crne Gore i Srbije, Dubrovnik 1940.
Ćorović Vladimir, Istorija Jugoslavije, Beograd 1931.
Šišić Ferdo, Ljetopis popa Dukljanina, Beograd 1928.
Šerović Pater, Manastir Praskvica, Kotor 1935.

Članci i rasprave

Aleksijević Dimitrije, Prilozi za istoriju Srpske Crkve, Vesnik Srpske Crkve 1909.
Antoljak Stjepan, Da li je u Ostrogu postojala štamparija 1581. godine?, Istorijski zapisi, knj. XXXIII, sv. 1, Titograd 1976.
Berić P. Dušan, Da lije održan sabor u manastiru Morači 1648. godine?, Istorijski zapisi, knj. XV, sv. 2, Titograd 1959.
Biazoleto Bartolomeo, Saksonski kralj kod Njegoša, Istorijski zapisi, knj. II, sv. 3-4, Cetinje septembar-oktobar 1948.
Božić Ivan, o položaju Zete u Nemanjićkoj državi, Istoriski glasnik, knj. I i II, Beograd 1950.
Božić Ivan, Srdnjovekovni Paštrovići, Istoriski časopis, knj. IH-H, Beograd 1959.
Božić Ivan, O propasti manastira Sv. Mihaila na Prevlaci, Anali Filozofskog fakulteta, knj. VII, Beograd 1967.
Dragović Marko, Prilozi za istoriju Crne Gore iz vremena vladika iz raznih plemena, Starine, knj. XIX, 1882.
Dragićević J. Risto, Rimokatolička propaganda i propali pokušaji prošlosti u operaciji sadašnjosti, Zapisi, knj. N, Cetinje 1932
Dragićević Risto, mitropolit Petar i i mirenje krvne osvete, Zapisi, godina VIII, knj. XIV, Cetinje novembar 1935.
Dragićević J. Risto, Posvećenje vladike Rada za episkopa, Zapisi, knj. XVII, sv. 4, Cetinje 1937.
Dragićević J. Risto, Ugovor Svete Stolice sa Knjaževnom Crnom Gorom 1886-godine, Zapisi, knj. XXIV, sv. 1, Cetinje 1940.
Dragićević J. Risto, Prenos moštiju sv. Vasilija na Cetinje 1877. godine, Zapisi, knj. XXIII, sv. 6, Cetinje 1940.
Dragićević J. Risto, Njegoševo školovanje, Istorijski zapisi. knj II, sv. 3-4, Cetinje septembar-oktobar 1948.
Vialla C. L., Mitropolit Petar Petrović, Zapisi, godina VIII, knj. XIII, Cetinje maj 1935.
Vlačić Ljubo, Zabrana u Austriji hadžiluka svetom Petru Cetinjskom, Zapisi, knj. VII, sv 4, Cetinje 1930.
Vlačić Ljubo, Zabrana svečanog dočeka Njegošu u Dalmaciji na povratku iz Rusije sa posvećenja za episkopa, Zapisi, knj. VI, sv. 6, Cetinje 1930.
Vukićević Milan, Misionarska pisma Episkopa dr Nikolaja Velimirovića, Zapisi, knj. X, sv. 5, Cetinje 1932.
Vuksan D. Dušan, Knjiga ktitora i priložnika manastira Cetinjskoga, Zapisi, knj. I, sv. 6, Cetinje 1927.
Vuksan D. Dušan, Proglašenje mitropolita Petra I za sveca, Zapisi, knj. VI, sv. 1, Ceteinje 1930.
Vuksan D. Dušan, Pustolov Dimitrije Vujić u Crnoj Gori Zapisi, godina VIII, knj. III, Cetinje maj 1935.
Vuksan D. Dušan, Katalog Zetskih i Crnogorsko-primorskih episkopa i mitropolita, Zapisi, godina VIII, knj. XIV, Cetinje juli 1935.
Vuksan D. Dušan, Vladika Rade, Vuk i kapetan Orešković, Zapisi, godina VIII, knj. XIV, Cetinje decembar 1935.
Vuksan D. Dušan, Darovi cetinjskih mitropolita Pećkoj Patrijaršiji i drugim Crkvama, Zapisi, knj. XXII, sv. 4, Cetinje 1939.
Jovanović Jagoš, Veze Crne Gore sa Rusijom od druge polovine XVI vijeka do danas, Istorijski zapisi, knj. II, sv. 3-4, Cetinje septembar-oktobar 1948.
Jovićević Vladimir, Poslanice mitropolita Petra I Petrovića kao istorijsko pravni izvor, Istorijski zapisi, sv. 3-4, Titograd 1990.
Kovaljevski N. E., Život i smrt vladike Rada, Zapisi, godina VIII, knj. XIV, Cetinje juli 1935.
Kovijanić Gavrilo, Jedno Njegoševo pismo, Istorijski zapisi, knj. XX, sv. 3, Titograd 1963.
Kovijanić Risto, Pomeni o zetskom episkopu sa Prevlake (1334-5), Istorijski zapisi, knj. XII, sv. 1-2, Cetinje 1956.
K. R. (Kovijanić Risto), Pomen o porijeklu vladike Danila, Istorijski zapisi, knj. XV, sv. 2, Titograd 1959.
Lačević S. Miodrag, Ko je pisao tropar i kondak sv. Petru? Zapisi, knj. VIII, sv. 5, Cetinje 1931.
Lučić M. Čedomir, Misaona i praktična univerzalnost poslanica mitropolita Petra Prvog Petrovića, Istorijski zapisi, sv. 3-4, Titograd 1990.
Lučić M. Čedomir, Uticaj Novog zavjeta na poslanice Petra I Petrovića, Istorijski zapisi, sv. 3-4, Titograd 1990.
Magovčević V. Jovan, Još nešto o odnosima vladike Rada i Ali-paše Stočevića, Zapisi, godina VIII, knj. XIV, Cetinje avgust 1935.
Molović D. Đorđe, Djelatnost mletačkih vlasti u vezi dolaska Pećkog Patrijarha Atanasija u Primorje početkom 1749. godine, Istorijski zapisi, knj. XII, sv. 1-2, Cetinje 1956.
Milović D. Đorđe, Pisma vladike Save i Vasilija Petrovića, Istorijski zapisi, knj. XII, sv. 1-2, Cetinje 1956.
Milović D. Đorđe, Pisma vladike Save, i Vasilija Petrovića, Istorijski zapisi, knj. XII, sv. 1-2, Cetinje 1957.
Milović Jevto, Prodaja manastira Maina Austriji, Istorijski zapisi, knj. XX, sv. 3, Titograd 1963.
Milović M. Jevto, Njogošev boravak u manastiru Stanjevićima, od 19. do 22. juna 1832. godine, Istorijski zapisi, XXII, sv. 1, Titograd 1987.
Milošević I. Miloš, Intervencija vladike Visariona Bajice u jednom procesu u Kotoru, Istorijski zapisi, knj. XV, sv. 2, Titograd 1959.
Milošević I. Miloš, Njegošev stav prilikom austro-crnogorskog razgraničenja na području Dobrote (1837-1841), Istorijski zapisi, knj. XX, sv. 3, Titograd, 1963.
Mijušković Slavko, Pismo Vladike Visariona i guvernera Zana Bolice-Grbičića o pobjedi Komana nad Turcima 1691. godine, Istorijski zapisi, knj. IX, sv. 2, Cetinje, 1953.
Mijušković Slavko, Zaostavština vladike Visariona Borilovića-Bajice, Istorijski zapisi, knj. XII, sv. 1-2, Cetinje 1956.
Mijušković Slavko, Povod i posljedice jedne poslanice vladike Save pravoslavcima u Kotoru, Istorijski zapisi, knj. XVI, sv. 3-4, Titograd 1963.
Mihailović Konstantin s Ostrovice, Janjičareve uspomene ili turska hronika, Spomenik Srpske Akademije Nauka, knj. SUI, Beograd 1959.
Nikolić Mirko, Petar II Petrović Njegoš i protoprezviter kotorski Jakov Popović, Istorijski zapisi, knj. XX, sv. 3, Titograd 1963.
Pavićević Branko, O neostvarenoj Njegoševoj želji da posjeti Petrograd 1846, Istorijski zapisi knj. XXII, sv. 1, Titograd 1969.
Pejović Đoko, Zašto su Njegoševi posmrtni ostaci preneseni sa Lovćena na Cetinje 1916. godine, Istorijski zapisi, knj. XX, sv. 3, Titograd 1963.
Petrović Petar I, Kratka istorija Crne Gore, Zapisi godina VIII, knj. XIII, Cetinje mart 1935.
Radonić Jovan, Rad na uniji Crnogorskog Primorja u prvoj polovini XVII veka, Istorijski zapisi, knj. H sv. Cetinje 1954.
Ražnatović Novak, O dolasku i boravku Dabrobosanskog mitropolita Save Kosanovića u Crnoj Gori krajem XIX vijeka, Istorijski zapisi, knj. XXII, sv. 1, Titograd 1965.
Ražnatović Novak, Rad vlada Crne Gore i Srbije na postavljanju Srpskih mitropolita u Prizrenu i Skoplju 1890-1902. godine, Istorijski zapisi, knj. XXII, sv. 4, Titograd 1965.
Raš G., Petar II Petrović, Zapisi, godina VIII, knj. XIV Cetinje septembar 1935.
Stamatović Aleksandar, Proslavljanje Svetog Save u Crnoj Gori, Stvaranje (Podgorica) januar-februar-mart 1994.
Stamatović Aleksandar, Srpski etnički, jezički, vjerski i kulturni tragovi u Sjevernoj Albaniji, Stvaranje (Podgorica) avgust-septembar-oktobar 1994.
Stamatović Aleksandar, o autokefalnosti crnogorske crkve, Stvaranje (Podgorica) mart-april-maj 1995.
Stamatović Aleksandar, Paštrovići-bedem Srpstva i Pravoslavlja, Svetigora (Cetinje), Vidovdan 1992.
Stamatović Aleksandar, Cetinjska Mitropolija kao Svetosavska Episkopska stolica (feljton), Svetigora (Cetinje), br. 70-72- Veliki post-Vaskrs 1998, br. 73-Duhovi 1998. br. 74. -Vidovdan 1998.
Slijepčević Ivo, Nekoliko podataka o Ruvimu Boljeviću, Istorijski zapisi, knj. IX, sv. 2. Cetinje 1953.
Stojanović Petar, Neki problemi položaja i uloge Crkve i crkvene organizacije u Crnoj Gori, Istorijski zapisi, IX sv. 2, Cetinje 1953.
Stojanović Petar, Neki problemi položaja i uloge Crkve i crkvene organizacije u Crnoj Gori, Istorijski zapisi, knj. XXX, sv. 3-4, Titograd 1973.
Stracimirović Đorđe, Pravoslavna Crkva u Boki Kotorskoj, Postanak i sudbine njene, Godišnjice, XVII, 1897.
Šerović, D. Petar, o liku episkopa Danila u parohijskoj crkvi u Bijeloj u Boki Kotorskoj, Istorijski zapisi, knj IX, sv. 1, Cetinje 1953.
Šerović D. Petar, o prenosu posmrtnih ostataka vladike Danila iz Podostroga (Maina) na Cetinje, Istorijski zapisi, knj. X, sv. 2, Cetinje 1954.
Šerović D. Petar, Jedno pismo austriskog sreskog načelnika u Kotoru upućeno Njegošu 1845., Istorijski zapisi, knj. XI, sv. 1-2, Cetinje 1955.
Šerović D. Petar, Jedna presuda vladike Danila i vladike Stesrana Ljubibratića g. 1719., Istorijski zapisi, knj. XII, sv. 1-2, Cetinje 1956.
Šerović D. Petar, Naredba dalmatinskog namjesnika Lilienberga da se Njegošu onemogući bogosluženje u Boki, Istorijski zapisi, knj. XII, sv. 1-2, Cetinje 1956.
Šerović D. Petar, o sudskoj i policijskoj jurisdikciji u pet sela "Zbora" sv. Mihaila u XVIII vijeku, Istorijski zapisi, knj. XII, sv. 1-2, Cetinje 1956.
Šimrak Janko, Vasilije Jovanović-Ostroški prema papama Aleksandru VII i Klimentu X, Nova revija, knj. X, sv. 3-4, Zagreb 1931.
Škrivanović Gavro, Vlastelinstvo sv. Nikole vranjinskog, Istorijski zapisi, sv. 1-2, Titograd, 1986.

Sadržaj >>